Αγαπητές Φίλες,
Αγαπητοί Φίλοι,
Μέλη της Παναθηναϊκής Οργάνωσης,
Χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι, σήμερα, εδώ, ανάμεσα σε καλούς φίλους, ανάμεσα σε Γλυφαδιώτες και Γλυφαδιώτισσες. Θέλω να συγχαρώ την Πρόεδρο και φίλη, Σάσα Σερεμίδη, και το Διοικητικό Συμβούλιο της Παναθηναϊκής Οργάνωσης Γυναικών Γλυφάδας-Βούλας για τη σημερινή εκδήλωση με θέμα «το δημογραφικό πρόβλημα», το οποίο και απειλεί αισθητά πια το υπαρξιακό μέλλον της ελληνικής κοινωνίας.
Στο σημερινό ακροατήριο, μπορώ να αναγνωρίσω αρκετά πρόσωπα που ζουν με τη διαρκή αγωνία και το άγχος που δημιουργούν τα λεγόμενα οικογενειακά βάρη. Εσάς όλους που τολμήσατε -μέσα σε δύσκολες συνθήκες- να δημιουργήσετε οικογένεια, να προσφέρετε ενεργά στο κοινωνικό σύνολο, ακόμα και -αν θέλετε- να προχωρήσετε σε προσωπικές θυσίες στο βωμό της οικογενειακής ευτυχίας.
Απλούς και καθημερινούς ανθρώπους που το σπίτι τους σφύζει από ζωή. Που περνούν το κατώφλι του και ακούν φωνές, γέλια, ή και κλάματα. Που συμβάλλουν, ώστε το «αύριο» της πατρίδας τους στις ευρωπαϊκές έρευνες να έχει θετικό αντί για αρνητικό πρόσημο μπροστά από τον δείκτη του πληθυσμού της.
Αυτή είναι και η βασική πτυχή του προβλήματος. Η υπογεννητικότητα.
Πρέπει να σας πω ότι από το 2011 έως και τα τέλη του 2016, η χώρα μας απώλεσε σχεδόν το 3% του πληθυσμού της, κυρίως, λόγω της γέννησης λιγότερων παιδιών. Και μια δυσοίωνη πρόβλεψη δείχνει ότι από 10,8 εκ. το 2016, ο πληθυσμός της χώρας μας υπάρχει περίπτωση να μειωθεί στα 9,9 εκ. έως το 2030 και στα 8,9 εκ. έως το 2050. Άρα, μέχρι τότε θα είμαστε κατά 2 εκ. λιγότεροι.
Παράλληλα, θέλω να αναφέρω ότι στην Ελλάδα το 2016 ο δείκτης γονιμότητας ήταν 1,38, ένας από τους χαμηλότερους στον κόσμο. Ενώ, η αναλογία που πρέπει να ισχύει για μια ικανοποιητική δημογραφική άνθιση είναι 2,1 ανά γυναίκα. Αυτούς τους αριθμούς, κρατήστε τους. Γιατί δείχνουν ότι η πορεία των γεννήσεων δεν επαρκεί, προκειμένου να αναχαιτιστεί η δημογραφική κατρακύλα και να αναπληρωθούν οι διαρκώς μειούμενες γενεές.
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι κατά μέσο όρο οι Ελληνίδες αποκτούν, σήμερα, το πρώτο παιδί τους στην ηλικία των 30,3 ετών από 28,8 το 2008. Ενώ, ακόμη παλαιότερα, αυτό συνέβαινε στα 23 τους χρόνια.
Θα αφήσω την περαιτέρω ανάλυση αυτών των στοιχείων στον καθηγητή Στέφανο Χανδακά που έχει έρθει προετοιμασμένος με τα απαραίτητα υλικοτεχνικά μέσα απ’ ό,τι βλέπω.
Νομίζω ότι έγινε σαφές, πλέον, ότι σταδιακά η πατρίδα μας μαραίνεται. Όλοι έχουμε παρακολουθήσει στην τηλεόραση ή το διαδίκτυο κάποια οδοιπορικά ρεπορτάζ σε απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας. Σε ακριτικά χωριά, όπου πλέον, ο δυναμισμός και η ζωντάνια των νέων ανθρώπων έχουν εκλείψει. Χωριά και κωμοπόλεις που η ζωή και το παιχνίδι έχει παραχωρήσει τη θέση της σε μονότονες καφενειακές συζητήσεις και άδειες πλατείες.
Έχω επισκεφθεί και εγώ τέτοιες περιοχές και έχω δει από κοντά την απονέκρωση της ελληνικής υπαίθρου. Πρέπει να σας πω ότι στη Ψέριμο, το Μεγανήσι, τη Θηρασιά και αλλού, μετά βίας λειτουργούν τα σχολεία.
Και αυτή η θλιβερή εικόνα για την Ελλάδα συμπληρώνεται, αν συνυπολογίσει κανείς και την ανεξέλεγκτη φυγή του διανοητικού κεφαλαίου της στο εξωτερικό. Της κινητήριας δύναμης για την αναδόμηση της πληγωμένης -από την κρίση- πατρίδας μας. 500.000 περίπου νέοι επιστήμονες, που βρίσκονται σε παραγωγική, αλλά και αναπαραγωγική ηλικία, έχουν εγκαταλείψει την πατρίδα μας. Το επονομαζόμενο και ως brain drain είναι, ίσως, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που επιτείνουν το δημογραφικό πρόβλημα. Νέοι που, σήμερα, σε συντριπτικό ποσοστό δεν μπορούν λόγω της έντονης οικονομικής κρίσης, να σχεδιάσουν το μέλλον τους και επιλέγουν να μεταναστεύσουν.
Πρέπει να σας εκμυστηρευτώ ότι και εγώ, ως μητέρα μιας έφηβης κόρης, ζω καθημερινά με την αγωνία πως το παιδί μου θα αποφασίσει να ξενιτευτεί. Και, νομίζω, πως πολλές από εσάς έχετε νιώσει ή βιώνετε, μαζί μου τώρα, αυτό το συναίσθημα.
Όμως, το Δημογραφικό πρόβλημα δεν εστιάζεται μόνο στην υπογεννητικότητα. Είναι και άμεση συνέπεια της ηλικιακής μετάπτωσης του ελληνικού πληθυσμού. Σύμφωνα με ευρωπαϊκή έρευνα, η Ελλάδα το 2030 θα αποτελεί τη χώρα με το μεγαλύτερο ηλικιακά πληθυσμό της Γηραιάς -πλέον κυριολεκτικά- Ηπείρου. Η πατρίδα μας, έχει μετατραπεί στο πιο ραγδαία γηράσκον έθνος της Ευρώπης. Έθνος που καλείται άμεσα να αντιστρέψει τη δυσανάλογη πορεία των θανάτων εν συγκρίσει με αυτή των γεννήσεων. Έθνος με άσπονδους γείτονες που αυξάνονται και πληθύνονται, ενώ το ίδιο συνεχώς συρρικνώνεται.
Αλλά, κυρίως, ένα έθνος που έρχεται αντιμέτωπο, τα τελευταία χρόνια, με το ξεθώριασμα της εθνικής του ταυτότητας και τον αποπροσανατολισμό της αξιακής του πυξίδας.
Γιατί, Φίλες και Φίλοι,
Το βασικό στοιχείο της εθνικής ταυτότητας και ακρογωνιαίος λίθος της κοινωνίας μας, η οικογένεια, είναι αυτή που σήμερα, δέχεται πόλεμο από πολλούς παράγοντες. Πρώτον, από την πολύπλευρη κρίση. Μια κρίση που δεν περιορίζεται σε οικονομικό επίπεδο και στην απουσία ενός ασφαλούς σχεδιασμού για το μέλλον, αλλά εξαπλώνεται και στο αξιακό επίπεδο. Και αυτό φαίνεται από την απορρύθμιση των διαπροσωπικών σχέσεων. Πλέον, το έλλειμμα εμπιστοσύνης και η κακή επικοινωνία μεταξύ νέων ανθρώπων εμποδίζει τη δημιουργία ουσιαστικών δεσμών. Τα πολλά διαζύγια που σημειώνονται από πολύ νωρίς είναι ένα από τα άμεσα αποτελέσματα αυτής της κατάστασης, καθώς και η ανασφάλεια που οδηγεί τα ζευγάρια στο να μη τεκνοποιήσουν.
Στην Ελλάδα, άλλωστε, εμφανίζεται ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά πρώτων γεννήσεων από μητέρες ηλικίας άνω των 40 στην Ευρώπη (5,3%). Ταυτόχρονα, αυξάνονται δραματικά, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, τα ποσοστά των Ελληνίδων που δεν αποκτούν παιδί.
Προφανώς, σε αυτό μεγάλο ρόλο έχει διαδραματίσει και η πλήρης χαλάρωση του κοινωνικού κράτους και το χιλιομπαλωμένο από κάθε άποψη δίχτυ κοινωνικής προστασίας που διαχρονικά συγκρατούσε την ελληνική οικογένεια, ενώ σήμερα παλεύει ακόμα και για να περισυλλέξει τα απομεινάρια της.
Φίλες και Φίλοι,
Το δημογραφικό πρόβλημα έπρεπε να έχει ευαισθητοποιήσει, εδώ και πολλά χρόνια, το σύνολο του πολιτικού προσωπικού, αλλά δυστυχώς δεν είναι θέμα που μπαίνει «στα μανταλάκια» ούτε και είναι πρώτη είδηση για τις τηλεοράσεις, παρ’ όλο που αποτελεί καταλύτη για την εν γένει επιβίωση και διατήρηση του έθνους μας. Και αυτό γίνεται, γιατί το δημογραφικό απαιτεί μακρόπνοες και άκρως αποτελεσματικές πολιτικές. Πολιτικές με ορίζοντα τις επόμενες γενεές και όχι τις επόμενες εκλογές.
Για αυτό ακριβώς το λόγο χρειάζονται άμεσα λύσεις. Λύσεις που εκκινούν από τη δημιουργία ενός ισχυρού πλέγματος θεσμικών, κοινωνικών και πολιτικών συναρμογών.
Επιτρέψτε μου, εδώ, να σας παρουσιάσω τους 4 βασικούς άξονες της πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας:
1ον, Την Στήριξη των νέων γονέων.
2ον, Τη Στήριξη των εργαζομένων γονέων και κυρίως των γυναικών.
3ον, Τη λήψη Θεσμικών μέτρων για την γενικότερη προετοιμασία της κοινωνίας και της πολιτείας στις δημογραφικές εξελίξεις και την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων και
4ον, Την άοκνη προσπάθεια για την Αντιστροφή του brain drain
Πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξουμε τα κακώς κείμενα της δημογραφικής μας πολιτικής. Πάντα, βέβαια, με προτεραιότητα την υποστήριξη της ελληνικής οικογένειας και την παροχή κινήτρων προς των νέους συμπολίτες μας να γίνουν γονείς και να επωμιστούν, με αυτόν τον τρόπο το δικό τους μερίδιο κοινωνικής ευθύνης.
Αγαπητές Φίλες,
Αγαπητοί Φίλοι,
Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι λύσεις υπάρχουν αν υπάρχει πολιτική βούληση και στρατηγική.
Βούληση, για να πάψει, ουσιαστικά και πρακτικά, η χώρα μας να παραμένει άτεκνη.
Βούληση, για να στηρίξουμε με πράξεις και όχι ευχολόγια την ελληνική οικογένεια.
Και όλα αυτά δεσμεύομαι ότι θα εργαστώ σκληρά για να υλοποιηθούν.
Δεσμεύομαι, από όποια θέση και αν βρεθώ, πώς θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου…
Για να στηρίξω την Ελληνίδα μητέρα, γιαγιά, σύζυγο και νοικοκυρά.
Για να υπερασπιστώ και εγώ με τις δυνάμεις μου την ραχοκοκαλιά της κοινωνίας μας, την ελληνική οικογένεια που μέσα σε αυτή τη δεκαετή περίοδο των μνημονίων κατάφερε να αποτρέψει την εξαθλίωση του λαού μας και να του επιτρέψει να ονειρεύεται με αισιοδοξία το μέλλον!
Σας ευχαριστώ πολύ!
